Sünnet ülkemizde çocuklara en sık uygulanan cerrahi işlemdir. Yenidoğan sünneti ise son zamanlarda gündeme oturmuş ve özellikle de sosyal yapısı gelişmiş, kültürel düzeyi yüksek ailelerde yaygınlaşmaya başlamış bir konudur.
İçindekiler
- Sünnet Ne Zaman?
- Yenidoğan Sünneti Nerede, Nasıl Yapılır? Ne Kadar Sürer?
- Sünnetin İşlemi Sırasında Ve Sonrasında Olası Komplikasyonlar Nelerdir?
- Sünnet Ne Zaman Yapılamaz?
- Yenidoğan Sünneti Sonrası Bakım Nasıl Olur?
- Beslenme
- Pansuman ve Banyo
- Ped Kendiliğinden Çıkarsa
- Ağrı Kesici İlaçların Kullanımı
- Sünnet Sonrası Kontroller
Sünnet Ne Zaman?
Yenidoğan döneminde sünnet yapılması ile ilgili olarak farklı görüşler olmakla birlikte, örneğin hipospadias, epispadias, penis eğrilikleri ve rotasyonları gibi yapısal bozukluklar olmadıktan sonra doğumdan sonraki ilk 24 saat dahil olmak üzere ilk 2 aylık döneme kadar yenidoğan sünneti yapılabilir (tercihen ilk 30 gün). Benim belkide en sevdiğim yaş grubu yenidoğan dönemidir, bu süre içinde lokal anestezi ile çok rahatlıkla sünnet yapılabilmektedir. İki aylıktan sonra bebeğin bilinç durumu iyice gelişmeye, çevreyi, anne ve babayı algılamaya başlamakta, hareket kabiliyeti de artmaya başladığı için lokal anestezi ile bu işlemi gerçekleştirmek hem çocuk hem de sünneti yapacak Çocuk cerrahı için zor olmaktadır.
Yenidoğan Sünnetinin Bize Getirdiği Yararlar Nelerdir?
- Erken yapıldığında yenidoğan ve süt çocukluğu dönemine ait üriner sistem enfeksiyonlarının, sünnetsiz çocuklara oranla ortalama 10 kat azaldığı çeşitli çalışmalarda bildirilmiştir.
- Genel anesteziye ihtiyaç duyulmaz, sadece lokal anestezi uygulanır. Bu nedenle sünnet işlemi öncesine bebeğin yalnızca 1 saat süreyle aç kalması yeterlidir.
- Sünnet derisinin damarsal yapısı yeni gelişmekte olduğundan, sünnet işlemi sırasında kanama kontrolü kolay olur ve işlem sonrası kanama riski çok az olur.
- Yine sünnet sonrası dönemde enfeksiyon daha nadir görülür.
- Sünnet sonrası dönemde ağrılı dönem rahat atlatılır. Yenidoğan sünneti sırasında bebekler de ağrı duyar ancak bunu tam olarak lokalize edemezler, sünnet işlemi öncesinde çok küçük bir iğne yardımı ile lokal anestetik madde penis çevresine enjekte edilir. Ağrı ortadan tam anlamıyla kalkana kadar beklenir ve sünnete geçilir. Bu lokal ağrı kesicinin sünnet sonrasında etkisi yaklaşık 4-6 saat sonra ortadan kalkar, sonrasında kullanılacak ağrı kesici fitil yardımıyla sünnet sonrası dönem rahat bir şekilde atlatılabilir.
- Yenidoğan sünnetinin belkide en önemli artısı, sünnet döneminin bebeğinizin anılarında hiç yer etmeyecek olması ve psikolojik travmanın söz konusu bile olmayacak olmasıdır.
- Sünnet işlemi sonrasında yenidoğanlarda bakım, yukarıda anlattığımız sebeplerden dolayı çok kolay olur. Siz ve bebeğiniz sünnet sonrası bu dönemi bir sağlık görevlisine ihtiyaç duymadan rahatça atlatabilirsiniz.
Yenidoğan Sünneti Nerede, Nasıl Yapılır? Ne Kadar Sürer?
En erken bebek doğduktan sonraki ilk 24-48 saat sonra, en geç 2 aylık oluncaya kadar, sünnet olmasına engel olacak tıbbı bir neden olmazsa ameliyathanede özel olarak ısıtılmış ameliyat masasında yapılır. Klasik cerrahi sünnet yöntemi ile yapılabileceği gibi (benimde en çok tercih ettiğim yöntem), Gomco klempi (sünnet çanı) gibi aletler yardımı ile dikişsiz olarak da yapılabilir. Sünnet işleminin cerrahi süresi yaklaşık olarak 15-20 dakikadır, ancak ameliyat öncesi hazırlık, ameliyathaneye giriş-çıkış gibi prosedürler nedeniyle 45 dakikayı bulabilir. Bu nedenle hastanede 2 saat vakit harcayacak gibi kendinizi hazırlamanız uygundur.
Sünnetin İşlemi Sırasında Ve Sonrasında Olası Komplikasyonlar Nelerdir?
Uygun olmayan şartlarda ve ortamlarda, ehliyetsiz kişiler tarafından yapılan sünnetler kalıcı sakatlıklar da dahil ciddi komplikasyonlara yol açabilmektedir. Toplumun yarısına uygulanan bir cerrahi girişim olduğu düşünülürse, ortaya çıkan risk daha net olarak anlaşılabilir. Sünnet sonrası dönemde enfeksiyon, kanama, eksik veya fazla derinin kalması ve oldukça sık olarak da estetik kusurlar olarak sayılabilecek ve ikincil cerrahiler gerektiren ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilmektedir. Komplikasyonlardan kaçınmak, sünneti bir cerrahi girişim olarak görmek ve ameliyathane ortamında uzmanlarca yapılamasını sağlamakla mümkündür. Konuyla ilgili daha geniş bilgi sahibi olmak için Sünnet Komplikasyonları Nelerdir? isimli makalemi okuyabilirsiniz.
Sünnet Ne Zaman Yapılamaz?
Hiçbir cerrahi girişimin yapılamayacağı bazı genel hastalıklar dışında, hipospadias, epispadias gibi penisin doğumsal anomalilerinde, bilinen ailesel kan hastalıkları olması durumunda sünnet yapılması uygun değildir.
Yenidoğan Sünneti Sonrası Bakım Nasıl Olur?
Beslenme
Lokal anestezi ile sünnet olan yenidoğan hastalarımız operasyondan geldikten hemen sonra beslenebilir ve sorun yoksa taburcu olabilirler.
Pansuman ve Banyo
Sünnetten sonra çocuğunuzun pipisinin çevresinde şeffaf bir pansuman ped’i bulunacaktır (Resim 2). Bu ped hem kanama ve ödem kontrolü hem de sünnet uygulanan kısma steril bir alan sağlayacaktır. Bu nedenle bu ped’in 48 saat boyunca sabit kalması iyi olur. Sünnetten 48 sonra yapılacak 10 dakikalık ılık oturma banyoları ile yapışkan bölümler yumuşayacak ve ped kolayca çıkartılabilecektir. Bazen penisde meydana gelecek ödem nedeniyle bu ped dokuya daha fazla yapışık olabilir. Bu nedenle ilk banyoda çıkması mümkün olmaz (Resim 3). Bu durumda acele etmemek en doğru yaklaşımdır ve 12 saat aralıklarla yapılacak diğer oturma banyolarında çıkarma çabalarına aynı şekilde devam edilmeli, 48 içerisinde çıkartılamayan olgularda doktorunuzu aramak yerinde bir karar olur. Ped çıktıktan sonra size yazılmış olan antibiyotikli kremi sabah akşam günde iki kez olacak şekilde 5-7 gün boyunca kullanmanız yeterlidir.
Ped Kendiliğinden Çıkarsa
Eğer ped daha önce kendiliğinden çıkarsa, çıktıktan hemen sonra kreme başlamanız, bebeklerde ise bezin pipiye denk gelen kısmına krem sürmeniz, iki gün sonra ise sabah-akşam ve 5-10 dakika sürecek ılık oturma banyolarını birkaç gün yapmanız uygun olacaktır. Tam anlamıyla banyo yapılması için 4 gün beklemek gereklidir.
Ağrı Kesici İlaçların Kullanımı
Çocuğunuzun yaşına ve kilosuna göre yazılmış şurup ya da fitil formundaki ilaçlar günde 3 kez olacak şekilde kullanılmalıdır. İlk doz hemen eve gider gitmez diğer dozlar 6-8 saat sonra aralıklarla devam edilmelidir. Bebeklerde özellikle ağrı kesici fitil kullanımı daha etkilidir. Bu nedenle kilosuna uyumlu olarak size tariflenen fitilin yine size anlatıldığı şekilde 3 gün boyunca kullanımı (genellikle fitillerin buzdolabı kapağında saklanmasını ve diklemesine kesilerek yarısının kullanılmasını tavsiye ediyorum), size ve çocuğunuza daha konforlu bir sünnet sonrası dönem sağlayacaktır. Bunun dışında rutin olarak antibiyotik kullanılmaz. Bebeğin bezli olması bir avantajdır ve normal şekilde bezlenmeye devam edilir. İki veya üç gün sonra artık normal şartlardaki banyosunu yapabilecek hale gelir.
Sünnet Sonrası Kontroller
Herhangi bir sorun olmadığı takdirde sünnet sonrası 5 veya 6. gün kontrole gelmeniz gereklidir. İkinci kontrolünüz ise sünnetten 3 hafta sonra olacaktır. Ancak herhangi bir sorununuz ya da problem olduğunu düşündüğünüz bir durum varlığında daha erken dönemde polikliniğimize başvurabilirsiniz.