Çocuk Cerrahisinde Anorektal Hastalıkların Tedavisinde Lazerin Yeri
Lazer ve Kıl Dönmesi | Lazer, İngilizce “Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation”= “ışınım uyarılmış yayım ile ışık güçlendirme” cümlesindeki kelimelerin baş harflerinden (LASER) türetilmiştir.
Lazer ve Kıl Dönmesi
Işık kaynaklarının ışıkları uyarılmış atomlarındaki elektronlar yüksek bir halden daha düşük bir hale geçerken birbirlerinden farklı fazda ve yönde yayılan fotonlardan oluşur. Lazer ışınında ilk uyarılan atomlardan yayılan fotonlar, iki yüzey arasında ileri geri hareket ederken lazer boşluğundaki diğer atomları da uyararak aynı fazda, aynı yönde yayılan güçlü bir ışık oluşturur. Lazer kuramsal olarak 1900’lü yılların başında teorik olarak tanımlanmaya çalışılmıştır. Daha sonra 1950 yıllarına gelindiğinde ise endüstri alanında kullanılmaya başlanmıştır. Lazer sanayi, endüstri ve askeri alanda kullanılmak üzere geliştirilmiştir. Uzay teknolojilerindeki gelişimin önemi anlaşılınca araştırmalar ivme kazanmıştır. Lazer cihazlarının tıp alanında kullanımı ise 1980’li yıllarda gerçekleşmiştir.
İçindekiler
Laserin Cerrahide Kullanımı
Cerrahi amaçlı ilk kullanılan lazer 1960’lı yıllarda yüksek güçlü ve dokuda kolayca buharlaşma yapabilen CO2‘li lazerler olmuştur. Ancak zaman içerisinde CO2’ den daha az kesme gücü olan ama kolayca fiber optik kablolarla ve endoskopik yöntemler vücudun içlerine girebilen Nd: YAG lazer’ler kullanılmaya başlanmıştır. Bu iki lazerin cerrahide kullanım oranı %90 seviyelerindedir. Son zamanlarda, bunlara ek olarak dalga boyu 810 nm olan diyot (diode) lazerler özellikle yumuşak dokularda, hem daha iyi bir cerrahi kesi (2-6 mm derinliğinde) hem de hemostaz (kanama kontrolü) sağladıkları için kullanılmaya başlanmıştır. Bu durum operasyon sahasında daha az kanama ve ödeme neden olduğu gibi, dokularda eskar ve skar dokusunun da daha az olmasına yol açacaktır. Bir diğer avantaj ise müdahale yapılan dokularda dikiş atmaya da gerek kalınmamasıdır.
Çocuk cerrahisinde lazer tedavisi, kıl dönmesi, anal fistül ve hemoroid gibi anal bölgenin hastalıklarında uygun hastalar için çok avantajlı bir yöntemdir. Anal fistül ve kıl dönmesinde kapsülün içi temizlendikten sonra içerdeki kanal veya kanallar yüksek yakma ve kesme gücüne sahip Lazer ile yakılmakta, hemoroid de ise hemoroid pakeleri çoğu zaman kesilerek çıkartılmaktadır.
Gençlerde Gizli Tehlike: Kıl Dönmesi (Pilonidal Sinüs)
Kıl dönmesi ya da Pilonidal sinüs hastalığı, çevreden özellikle sırt, ense ve gluteal bölgeden gelen kılların, kuyruk sokumu derinliğine girerek oluşturduğu bir hastalıktır. Daha çok 16-25 yaşları arasında görülür.
Risk Faktörleri
- Sürekli oturma (özellikle bilgisayar başında ve şöforlerde)
- Şişmanlık (fastfood tipi beslenme)
- Aşırı kıllı olma hali (genetik özellik, epilasyon yardımcı olur)
Kıl dönmesi tedavisinde amaç, cilt altına giren kılları ve kılların yerleştiği kapsül adı verilen zarın çıkartılmasından ibarettir. Bu nedenle ameliyatsız tedaviler ile yapılan kılları çıkarma işlemi yeterli olmamakta, kıl yumağı kapsülün içinin temizlenip kimyasal maddelerle duvarlarını birbirine yapıştırarak iyileştirme uğraşları ise kısmen başarılı olmaktadır. Dünya genelinde çok sayıda kıl dönmesi ameliyatı vardır ve bu tekniklerin hiçbirinin bir diğerine aşırı bir üstünlüğü yoktur. Uygulanacak cerrahi teknik hastadan hastaya değişebilir ve bunun kararını ameliyatı gerçekleştirecek cerrah hastanın ve lezyonun durumuna göre verir.
Bununla beraber teknolojideki ilerlemeler sonucunda bazı hastalıkların tedaviside hızla değişmektedir. Anal bölgenin hastalıklarında eski cerrahi teknikler yavaş yavaş terkedilmekte ve cerrahların aklına “hastada nasıl daha az yara izi bırakabiliriz ve hastayı normal hayatına daha kısa sürede nasıl döndürebiliriz “sorusu akla gelmektedir. Lazer tedavisi bu şekilde düşünen cerrahlar ve bu beklentileri olan hastalar için çok iyi bir alternatif tedavi yöntemidir.
Kıl Dönmesinde Lazer ve Mikrosinüzektomi Tekniği
Ülkemizde on sekiz yaşına kadar her birey yasal olarak çocuk sayılmaktadır, yani Çocuk cerrahları 18 yaşına kadar olan bireylerin tedavi ve ameliyatlarını üstlenmektedirler. Kıl dönmesi, anal fistül ve hemoroid gibi anal bölge hastalıkları çocuklarda hiç de nadir değildir. Özellikle 13-18 yaşlarında oldukça sık gördüğümüz kıl dönmesi hastalığının ve daha küçük yaştaki çocuklarda görülen anal fistüllerin tedavisinde Lazer tedavisi uygun hastalarda ilk seçenek olarak kullanılabilir. Lazerden fayda görmeyen kıl dönmesi hastalarında ise mikrosinüzektomi tekniği uygun bir seçenektir. Bu teknikte lokal anestezi ile sinüsün olduğu alana 1-2 cm arasında bir kesi yapıldıktan sonra cilt altında biriken kıl ve tüyler önce temizlenmekte daha sonra kapsül komple çıkarılmaktadır. Bu iki tekniğinde avantajları; sadece genel değil lokal anestezi ile de yapılabilmesi, hastanede yatma, iş gücü kaybı gibi sorunların daha az yaşanması ve hastanın aynı gün evine, işine veya okuluna dönebilmesi ve kozmetik görünümün iyi olması şeklinde sıralanabilir.